ระบบ CV, VCV, CVVC และ VCCV แตกต่างกันอย่างไร?
คลังเสียงใน UTAU มีหลายระบบ สำหรับผู้เริ่มต้นอาจคุ้นเคยกับระบบ CV มากที่สุด เพราะใส่เนื้อคำไหนก็ร้องคำนั้นได้เลย แต่จริงๆแล้ว คลังเสียงของ UTAU มีอีกหลายระบบที่มีความซับซ้อนมากกว่านั้น
- ระบบ CV คือระบบที่ผู้ใช้ UTAU ทุกคนคุ้นเคย แต่ละโน๊ตจะเป็นเสียง 1 พยางค์ตามปกติ เวลาอัดเสียงจะอัดแยกเป็นคำๆ เช่น จะร้องว่า konnichiwa จะใส่เป็น [ko] [n] [ni] [chi] [wa]
- ระบบ VCV เป็นระบบที่มีการเชื่อมต่อของเสียง โดยการอัดเสียงนั้นจะอัดเป็นยาวๆ การอัดมีหลายรูปแบบตาม reclist การใช้งานคือจะมี a i u e o อยู่หน้าคำนั้นในตัวโน๊ต เช่น จะร้องว่า konnichiwa จะใส่เป็น [- ko] [o n] [n ni] [i chi] [i wa]
- ระบบ CVVC เป็นระบบที่มีการเชื่อต่อของเสียงคล้ายๆ VCV แต่จะอัดน้อกว่า และการใช้งานจะเน้นเสียงปิดท้ายของเสียง เช่น จะร้องว่า konnichiwa จะใส่เป็น [ko] [o n] [ni] [i ch] [chi] [i w] [wa] นอกจากนี้ยังเหมาะกับภาษาอื่นๆที่มีตัวสะกดด้วย เช่น ภาษาอังกฤษ ภาษาไทย ภาษาอินโดนีเซีย ฯลฯ
- ระบบ VCCV เป็นระบบที่เหมาะสำหรับภาษาที่มีตัวสะกด และมีคำควบกล้ำ โดยเสียงจะมีการเชื่อมต่อมากกว่า CVVC โดยแต่ละภาษาก็จะมีการใช้งานที่แตกต่างกันออกไป
- ระบบ Arpasing (ไม่มีในวีดีโอบรรยายด้านล่าง) เป็นระบบที่อาศัยการ oto อัตโนมัติด้วยโปรแกรม Moresampler ปัจจุบัน reclist ระบบ Arpasing ส่วนใหญ่จะเน้นภาษาอังกฤษ ที่กำลังอยู่ในระหว่างการทดสอบและพัฒนา
สำหรับภาษาไทยนั้น ปัจจุบันเราจะอัดเป็น CVVC และ VCCV เท่านั้น และอาจจะมี reclist ระบบอื่นๆตามมาในอนาคต
ดูเพิ่มเติมได้ในวีดีโอด้านล่าง (บรรยายเป็นภาษาไทย)
Reclist คืออะไร?
Reclist คือลิสต์ของคำที่เราต้องอัดตามในการสร้างคลังเสียง ซึ่งเราสามารถกำหนดได้เองว่าอยากให้มีเสียงไหนในคลังเสียงบ้าง แต่เพื่อให้มีมาตรฐานในการใช้ UST ร่วมกัน แต่ละ Reclist ต้องมีเสียงที่ครบท้วนตามในระบบและภาษานั้นๆ ดังนั้น คนส่วนมากจึงเน้นอัดตาม Reclist ของที่มีคนเขียนไว้แล้ว เพื่อให้สามารถใช้ได้กับ UST ส่วนใหญ่
คลังเสียงภาษาญี่ปุ่น
คลังเสียงภาษาญี่ปุ่นนิยมอัดเป็นระบบ CV, VCV และ CVVC
ในการอัดคลังเสียงภาษาญี่ปุ่น reclist ที่ใช้จะไม่ตายตัว อาจเป็น hiragana หรือ romaji ซึ่งการปรับ oto.ini จะแตกต่างกันออกไป การเลือกใช้ reclist นั้นแล้วแต่ผู้อัดเสียง เช่น ในระบบ VCV จะมี 5 mora, 7 mora (mora คือจำนวนคำใน 1 ไฟล์เสียง)
แหล่ง reclist ภาษาญี่ปุ่นที่แนะนำคือ ลิ้งค์นี้ (เว็บไซต์นี้เป็นภาษาอังกฤษ)
คลังเสียงภาษาไทย
คลังเสียงภาษาไทยนิยมอัดเป็นระบบ CVVC และ VCCV
Reclist ภาษาไทย สามารถดาวน์โหลดได้ที่นี่
อ่านต่อได้ที่ การอัดคลังเสียงภาษาไทย
คลังเสียงภาษาอังกฤษ
คลังเสียงภาษาอังกฤษมีหลายรูปแบบ มีทั้งการใช้อักษรแบบ Delta หรือ X-sampa (เป็นอักษรแบบใน Vocaloid) และอักษรแบบ PaintedCz (ได้รับความนิยม) และจะอัดในระบบ CVVC, VCCV และล่าสุดคือระบบ Arpasing
Reclist ต่างๆ สามารถหาได้ในอินเทอร์เน็ต แล้วแต่ความชอบของผู้อัด ซึ่ง reclist ที่ได้รับความนิยมคือ
- Delta CVVC (เตโตะใช้ระบบนี้ มี plugin สำหรับแปลคำเป็น X-sampa)
- PaintedCZ CVVC
- PaintedCZ VCCV (ได้รับความนิยมใน UTAU ภาษาอังกฤษใหม่ๆ และมี UST เริ่มรองรับเยอะ)
- Arpasing English (อันนี้มีหลาย reclist ให้เลือก อยู่ในช่วงทดสอบ สามารถปรับ oto.ini อัตโนมัติได้ด้วย Moresampler)
คลังเสียงภาษาอื่นๆ
นอกจาก 3 ภาษาที่กล่าวมาข้างต้นแล้ว ยังมี reclist ภาษาอื่นๆอีกมากมาย ซึ่งแต่ละภาษาจะใช้ระบบที่แตกต่างกัน ตามความเหมาะสมของภาษานั้นๆ